ΤΡΙΦΥΛΙΑ : Η ΜΕΣΣΗΝΙΑ ΤΟΥ ΙΟΝΙΟΥ ΠΕΛΑΓΟΥΣ (Μέρος α΄)

Η κεντρική πλατεία της Κυπαρισσίας

Είναι πολύς καιρός, κάπου 2-3 χρόνια που έχουμε ξεκινήσει  και ψάχνουμε για να καταμετρήσουμε όλα τα χωριά και τους οικισμούς της Τριφυλίας και των άλλων 5 Δήμων της Μεσσηνίας. Συγκεκριμένα για την Τριφυλία ποτέ δεν φανταστήκαμε ότι όλα τα χωριά και οι οικισμοί της,  θα ξεπέρναγαν τα 100.  

Εμείς όμως δεν το βάλαμε κάτω και ανοίξαμε διάφορα βιβλία, σημειώματα, μπήκαμε στο internet  και σε άλλα μέσα που  έκαναν αναφορές στην Τριφυλία και εντοπίσαμε 116 χωριά και οικισμούς. Πιστεύουμε δε, να εντοπίσουμε και άλλα περισσότερα τα οποία και θα αναρτήσουμε.  Όμως ο τρόπος που βρήκαμε τα περισσότερα και αξιολογότερα στοιχεία, είσαστε εσείς που παρακολουθείτε και επισκέπτεστε το Παραδοσιακό και Λαογραφικό blog 

Η Αγαλιανή Κυπαρισσίας

 της Μεσσηνίας.

Ευχαριστούμε πάρα πολύ εσάς που μιλήσαμε από τηλεφώνου ή επικοινωνήσαμε μέσω Internet για τα καλά σας λόγια αφ’ ενός και αφ’ ετέρου στην καλή σας διάθεση να βοηθήσετε  το έργο που ξεκίνησα από μόνος μου και το οποίο σήμερα κοντεύουμε να ολοκληρώσουμε.

Μας έχετε κάνει διάφορες προτάσεις, έχετε κάνει και σωστές σκέψεις που όμως κάποιες από αυτές χρειάζονται τη βοήθεια είτε της Περιφερειακής Ενότητας Μεσσηνίας είτε των Δήμων,

Μπορεί ο Περιφερειάρχης ή ο Αντιπεριφερειάρχης Μεσσηνίας, ή και οι 6 Δήμαρχοι της Μεσσηνίας να μας προσφέρουν τη δική τους βοήθεια και να δημιουργηθεί ένα έργο πολύ σημαντικό για την παράδοση της Μεσσηνίας, απ’ όπου θα μεταδοθεί στις επόμενες γενιές των Μεσσηνίων και θα διατηρηθεί η Λαογραφία μας και η παράδοσή μας.

Ευχόμαστε και ελπίζουμε κάτι τέτοιο να ολοκληρωθεί. Για να δούμε !

Τέλος καλούμε όλους εσάς, είτε να μας διορθώσετε, είτε να μας στείλετε και άλλες πληροφορίες, είτε να μας στείλετε και άλλα χωριά και άλλους οικισμούς.

Σας ευχαριστούμε.

1. ΑΓΑΛΙΑΝΗ ΤΡΙΦΥΛ. =ΑΓΑΛΙΑΝΗ Το χωριό της Αγαλιανής ευρίσκεται στο βορειότερο άκρο της επαρχίας Τριφυλίας του νομού Μεσσηνίας σε υψόμετρο 404 μ.Τα παλαιότερα γραπτά στοιχεία (σωζόμενα και γνωστά - ως σήμερα τουλάχιστον-) είναι τα απογραφικά δελτία της Βενετικής Διοίκησης του έτους 1689 - οι Βενετοί το έτος αυτό υπό τη διοίκηση του προνοητή Κόρνερ, διενήργησαν μερική απογραφή της Πελοποννήσου (περισσότερες λεπτομέρειες στο κεφάλαιο για την πληθυσμιακή εξέλιξη) όπου συναντάται οικισμός με το όνομα Αγαλιανή με 29 κατοίκους. Η Αγαλιανή - πριν από αυτή τη χρονολογία έδρα ενός ή δύο Αγάδων; Εδώ υπάρχουν δύο εκδοχές. Η πρώτη ότι ο Αγάς ήταν αδύνατος, λεπτός = λιανός άρα Αγά-λιανός = Αγαλιανή. Η δεύτερη ότι το δεύτερο συνθετικό της λέξης λιανή στα Τούρκικα σημαίνει το στέκι, το κονάκι, η εξοχική κατοικία του Αγά. Κατά άλλη άποψη κατά το 1200-1300 Μεγάλοι γαιοκτήμονες εκείνης της εποχής άφησαν το όνομά τους στα τοπωνύμια της περιοχής όπως: Γαργαλιάνοι, Αγαλλιανού, Λαγγουβάρδου, Κούντουρα, Ρωμανού, Χανδρινού κλπ.πιθανόν το χωριό να πήρε από εκεί το όνομάτου. Σήμερα η Αγαλιανή έχει 207 κατοίκους.

2. ΑΓΙΑ ΚΥΡΙΑΚΗ. Το χωριό της Αγίας Κυριακής είναι ένα παραθαλάσσιο ψαροχώρι,

Το λιμανάκι της Αγ. Κυριακής

πανέμορφο με υπέροχη παραλία, στο οποίο μένουν 197 κάτοικοι σύμφωνα με την απογραφή του 2011. Έχει ένα μικρό λιμανάκι όπου από εκεί ξεκινάνε για ψάρεμα οι ντόπιοι και όχι μόνο.  Η Αγ. Κυριακή ήταν Δδ του πρώην Δήμου Φιλιατρών που τώρα όμως υπάγεται στον Καλλικρατικό Δήμο Τριφυλίας.

3. ΑΓΙΑ ΠΕΘΑΜΕΝΗ. Οικισμός του τ. Δήμου Φιλιατρών που σήμερα διοικητικά υπάγεται στο Δήμο Τριφυλίας και έχει 23 κατοίκους σύμφωνα με την απογραφή του 2011.  

4. ΑΓΙΑΝΝΑΚΗΣ. Παραλιακό οικισμός του Τδ Ελαίας του πρώην Δήμου Αυλώνος, του σημερινού Δήμου Τριφυλίας. Η απογραφή του 2011 έδειξε ότι στον οικισμό κατοικούν 37 κάτοικοι.

5. ΑΓΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ. Είναι οικισμός, 31 κατοίκων, του Κοπανακίου, του σημερινού Δήμου Τριφυλίας.

6. ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο οικισμός αυτός κατ’ αρχήν απετέλεσε οικισμό της Κοινότητας Κάτω Λάπης μέχρι το 1924. Από το 1924 μέχρι το 1951 υπαγόταν στην Κοινότητα Άνω Κοπανακίου και μετά την κατάργησή και αυτής της κοινότητας υπήχθη στην Κοινότητα Κοπανακίου που μετέπειτα εξελίχθηκε σε Δήμο Αετού, μέχρι το 2010, οπότε τότε υπήχθη στο Δήμο Τριφυλίας. Τελευταία απογραφή του οικισμού έγινε το 1961 και ευρέθησαν 76 κατοίκοι. 10 χρόνια μετά ο οικισμός καταργήθηκε και από το 1971 δεν υπάρχει ο Άγιος Ιωάννης.

7. AΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ =  ΚΡΙΤΣΙ  - Ένας μικρός οικισμός της πρώην Κοινότητας  Αρτικίου του πρώην Δήμου Γαργαλιάνων που σήμερα υπάγεται στο Δήμο Τριφυλίας. Η τελευταία απογραφή που έγινε στον οικισμό ήταν το 1961. Από τον οικισμό αυτό καταγόταν ο Σπύρος Άγκνιου, πρώην Αντιπρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής. Στις 21-5-1956 (ΦΕΚ 125A) ο οικισμός μετονομάστηκε σε Άγιος Νικόλαος από το όνομα του προστάτη του χωριού. Σήμερα, δυστυχώς, το Κρίτσι  δεν κατοικείται.

Πηγή : Από το kopanaki-litheros.gr

8. ΑΓΙΟΣ ΣΕΡΑΦΕΙΜ = ΑΪΣΕΡΙ. Γεωγραφικά ο οικισμός αυτός βρίσκεται ανάμεσα στα Φιλιατρά και στους Γαργαλιάνους, στην πρώην κοινότητα Βάλτα. Σήμερα ανήκει στο Δήμο Τριφυλίας.

9. ΑΓΙΟΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣ. Οικισμός που βρίσκεται στον πρώην Δήμο Γαργαλιάνων με 28 κατοίκους.

10. ΑΓΡΙΛΙΑ. Είναι το παλιό χωριό, το οποίο έχει 59 κατοίκους.

11. ΑΓΡΙΛΙΑ (ΝΕΑ). Βρίσκεται στον πρώην Δήμο Αετού, πάνω από το Κοπανάκι σε υψόμετρο 188 μ.  Σήμερα το χωριό έχει 59 κατοίκους

12. ΑΓΡΙΛΟΣ = ΑΓΡΙΛΙ ΦΙΛΙΑΤΡΩΝ. Ο Άγριλος ή Αγρίλι είναι ένας μικρός οικισμός του δήμου Φιλιατρών και νυν Δήμου Τριφυλίας, στη δυτική ακτή του Μεσσηνίας με 128

Ο Αγρίλης ένα πολύ ωραίο παραθαλάσσιο χωριό

κατοίκους. Εξελίσσεται σε παραθαλάσσιο θέρετρο με ωραία αμμουδιά και αρκετά εξοχικά κέντρα.

Πιθανότατα πήρε το όνομά του από τις πολλές άγριες ελιές που υπήρχαν εκεί παλαιότερα. Ήταν κατοικημένος και στην εποχή της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, πράγμα που γίνεται φανερό από την ανακάλυψη διαφόρων τάφων με το χαρακτηριστικό ρωμαϊκό "κονίαμα".

13. ΑΕΤΟΣ. Ο ΑΕΤΟΣ Τριφυλίας βρίσκεται σε υψόμετρο 400 μέτρων, ανήκει στο δήμο Αετού και απέχει από τη Καλαμάτα 50 χιλιόμετρα.
Ο Αετός υπήρξε κεφαλοχώρι με μεγάλη ιστορία που ξεκινά από την αρχαιότητα. Διακρίνεται από μεγάλες αγροτικές εκτάσεις και δάση. Τα πλούσια νερά του Κεφαλόβρυσου δίνουν ζωή και προσφέρουν "ευδαιμονία" στους κατοίκους και τους επισκέπτες του χωριού.
Αξιοθέατα: Στο χωριό βρίσκεται η "παλιά εκκλησία", ναϊδριο της Παναγιάς που χτίστηκε περίπου το 10(ο) αιώνα σε θεμέλια αρχαίου ναού. Ακριβώς δίπλα βρίσκεται ο καθεδρικός ναός του Αγίου Δημητρίου που κτίσθηκε περίπου το 1825.
Ιστορία: ο Αετός γνώρισε μεγάλες συμφορές καθώς κάηκε πολλές φορές από τους Τούρκους στη διάρκεια της τουρκοκρατίας. Στις 11-9-1943 οι Γερμανοί βομαβρδίζουν και καίνε το μεγαλύτερο μέρος του χωριού. Αρκετοί κάτοικοι κυρίως γέροντες θα βρουν τραγικό θάνατο. Έπειτα έρχεται η παρακμή του χωριού. Ολες οι κρατικές υπηρεσίες μεταφέρθηκαν

Ο Αετός Κοπανακίου

από το χωριό και άνθρωποι χάνουν τις περιουσίες τους.
Στα τέλη της δεκαετίας του 90 οι παιδικές φωνές θα πάψουν να ηχούν στο δημοτικό σχολείο του χωριού.
ΣΗΜΕΡΑ Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΕΧΕΙ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΕΙ ΤΟΝ ΑΕΤΟ ΩΣ ΜΑΡΤΥΡΙΚΟ ΧΩΡΙΟ ΑΦΟΥ ΚΑΙ ΑΥΤΟΣ ΓΝΩΡΙΣΕ ΤΗ ΘΗΡΙΩΔΙΑ ΤΩΝ ΓΕΡΜΑΝΩΝ.
Ο ΑΕΤΟΣ ΣΗΜΕΡΑ: Το χωριό βρίσκεται σε πολύ καλή κατάσταση καθώς οι κάτοικοι του δεν το εγκαταλείπουν. Παλαιά σπίτια με κήπους και περιποιημένες αυλές συναντάς σε όλο το χωριό. Οι επεμβάσεις που γίνονται δε προσβάλλουν το γραφικό αυτό χωριό. Το κέντρο του χωριού παραμένει ζωντανό, με καταστήματα και καφενεία. Το στολίδι του χωριού είναι το ΚΕΦΑΛΟΒΡΥΣΟ με τα αιωνόβια πλατάνια και τα τρεχούμενα νερά που αποτελούν ένα επίγειο παράδεισο. Δίπλα υπάρχουν εστατόρια. Οι κάτοικοι του Αετού είναι ευγενικοί και φιλόξενοι. To χωριό σήμερα το κατοικούν 360 μόνιμοι κάτοικοι.

Πηγή : aetosmess.blogspot.com

14. ΑΛΙΜΑΚΙ. Το Αλιμάκι είναι ένας μικρός οικισμός του πρώην Δήμου Κυπαρισσίας που σήμερα διοικητικά υπάγεται στο Δήμο Τριφυλίας και έχει μόλις 4 κατοίκους .

15. ΑΜΠΕΛΟΦΥΤΟ = ΑΓΟΡΕΛΙΤΣΑ. Το Αμπελόφυτο είναι ένα χωριό της ευρύτερης περιοχής της Χώρας Τριφυλίας και το όνομά του το πήρε από τα πολλά αμπέλια όπου παραγόταν ένα υπέροχο κρασί. σήμερα δεν παράγεται η ποσότητα που παραγόταν άλλοτε. Εκεί έγινε στα νεότερα χρόνια η περίφημη μάχη της Αγορέλιτσας το 1944 μεταξύ Ελλήνων ανταρτών και των Γερμανών κατακτητών. Σήμερα υπάγεται στο Δήμο Τριφυλίας.

16. ΑΝΥΔΡΟ = ΛΕΣΟΒΙΤΙ. Στο δρόμο που πηγαίνει από το Σελλά προς το Καλογερέσι, συναντάμε το μικρό οικισμό Άνυδρο ή Λεσοβίτι της Τριφυλίας του Νομού Μεσσηνίας. Κάποτε ήταν και αυτό ένα από τα μικρά χωριά του τόπου μας. Σήμερα όμως, έχει λίγα σπίτια. Δεν υπήρξε άλλωστε ποτέ μεγάλο χωριό.
Το χωριουδάκι αυτό αποτελούνταν από καμιά δεκαριά οικογένειες. Ήτανε λίγοι, αλλά λίγο σκληροί. Δεν είχανε αγαθές σχέσεις ο ένας με τον άλλον, όλο και προστριβές είχανε.
Σήμερα οι κάτοικοι του οικισμού είναι μόλις 2..
Το χωριό αυτό υπαγόταν στην πρώην κοινότητα Τριπύλης και σήμερα στο Δήμο Τρυφυλίας.
Πηγή : www.tripilis.gr

17. ΑΝΩ ΚΑΛΟ ΝΕΡΟ. Είναι ο ορεινός οικισμός του παραθαλάσσιου  Καλού Νερού. Έχει 38 κατοίκους και ανήκε στον τέως Δήμο Αυλώνος, ενώ σήμερα υπάγεται στο Δήμο Τριφυλίας.
18. ΑΡΜΕΝΙΟΙ. Σε απόσταση 4 χλμ ΝΑ της Κυπαρισσίας, βρίσκεται ένα ιστορικό και γραφικό χωριό οι Αρμενιοί. Ανατολικά του χωριού δεσπόζει το βουνό Γεράνιο. Πλούσια είναι

Ο Κυπαρισσιακός κόλπος με το λιμάνι της Κυπαρισσίας
όπως φαίνεται από το κάτρο

η Λαογραφία, τα ήθη και τα έθιμα του χωριού. Υπάρχουν διάφορες εικασίες για την ονομασία του χωριού, αλλά καμία δεν αποδεικνύει την πραγματική πηγή της ονομασίας.
Ο υπολογισμός της ώρας από τους κατοίκους γινόταν ως εξής: Στη μέση περίπου του ύψους του βουνού Γεράνιου υπάρχουν γυμνά βράχια. Όταν οι ακτίνες του ήλιου έπεφταν στα βράχια αυτά, τότε υπολόγιζαν ότι η ώρα ήταν περίπου 12 με 1 το μεσημέρι. Τα βράχια ονομάστηκαν και παραμένουν έως σήμερα με την ονομασία «Ρολόϊ». 

Σήμερα το χωριό διοικητικά υπάγεται στο Δήμο Τριφυλίας και έχει 314 κατοίκους.

19. ΑΡΤΙΚΙΟΝ = ΑΡΤΙΚΙ = ΚΡΙΤΣΙ . Πρόκειται για ένα μικρό χωριό του τέως δήμου Αετού, του σημερινού Δήμου Τριφυλίας,  πλησίον του Κοπανακίου. Κοινότητα έγινε το 1912. Το Αρτίκι έχει δύο[2] συνοικισμούς, το Κρίτσι και την Παναγιά που απέχουν περίπου 7 και 5 χιλιόμτερα, αντίστοιχα, με τα πόδια από το Αρτίκι και που σήμερα είναι και οι δύο ακατοίκητοι. Το Κρίτσι, από το 1956, έχει μετονομασθεί σε Άγιο Νικόλαο. Το Κρίτσι έχει σύνδεση οδική με αυτοκίνητο (Χωματόδρομο) από το Σελά, την Σαρακινάδα (το τωρινό Κρυονέρι], την Παναγιά και το Αρτίκι.

Το Αρτίκι σήμερα έχει 22 κατοίκους

20. ΑΣΟΥΤΕΝΑ = ΠΑΛΑΙΑ ΒΡΥΣΗ Το τελευταίο χωριό προς τα νότια της Κοινότητος Τριπύλης, εκεί που ανοίγεται ένα πέρασμα για την άλλη Μεσσηνία, είναι η Παλαιά Βρύση (ή Ασούτενα, όπως την ξέρουν οι περισσότεροι).
Είναι χωριό ορεινό. Είχε πάντα μεγάλη κτηνοτροφία, διότι το επέτρεπε το μέρος που είναι σε πολύ ορεινή ζώνη. Ήταν πάντα ένα μικρό χωριουδάκι με πληθυσμό γύρω στις 20 οικογένειες.
Η Ασούτενα δεν είχε ποτέ δική της Κοινότητα. Στα 1912, προσκολλήθηκε στην Κοινότητα Λυκουδεσίου.
Στα 1927, προσαρτήθηκε στην Κοινότητα Ραφτόπουλου στην οποία ανήκε μέχρι το 1998. Το 1930, μετονομάσθηκε σε Παλαιά Βρύση.
Πηγή : http://www.tripilis.gr/ 

21. ΑΥΛΩΝΑ = ΚΑΡΑΜΟΥΣΤΑΦΑ. Χωριό της Τριφυλίας 28 χλμ από την Κυπαρισσία, σε υψόμετρο 635μ. ιστορία του αρχίζει από το 1500 -1600 μ.χ. περίπου με το όνομα Καραμούσταφα. Ήταν έδρα του Τούρκου αγά Καρα-Μουσταφά, από τον οποίο πήρε το όνομα. Αρχικά με το όνομα αυτό δηλωνόταν όλη η περιοχή του τσιφλικιού του αγά από τη Λώζαινα μέχρι του Μάρκου. Αργότερα το όνομα έμεινε μόνο για το χωριό. Μετονομάστηκε το 1922. Είναι χτισμένο σε δυο ομαλούς λόφους των Νομίων Ορέων, 20 χλμ βορειοανατολικά της Κυπαρισσίας. Η Αυώνα διοικητικά; Υπάγεται στο Δήμο Τριφυλίας και έχει 125 κατοίκους                                                                                                                                

22. ΒΑΛΤΑ = Η Βάλτα Τριφυλίας βρίσκεται στο νομό Μεσσηνίας ανάμεσα στις πόλεις των Φιλιατρά και Γαργαλιάνοι σε υψόμετρο 237. Είναι δημοτικό διαμέρισμα του τέως, πλέον, δήμου Γαργαλιάνων, και νύν Τριφυλίας και ο πληθυσμός που προέκυψε από την απογραφή του 2011 είναι 277 κάτοικοι.

Μια εκπληκτική φυσική ομορφιά είναι ο καταράκτης της
Βάλτας με το φαράγγι της

Λίγο έξω από το χωριό, ακολουθώντας τον δρόμο που οδηγεί στον κεντρικό Γαργαλιάνων - Φιλιατρών, βρίσκονται οι σπηλιές της Βάλτας. Πρόκειται για πάνω από 12 σπήλαια διαφόρων μεγεθών, τα περισσότερα από τα οποία χρησιμοποιήθηκαν στο παρελθόν από βοσκούς του χωριού ως στάνες, εξ ου και τα ονόματά τους (σπηλιά του μπάρμπα Μήτσου, Νίκου κτλ). Η πρόσβαση σε αυτές είναι αρκετά εύκολη αφού βρίσκονται παράλληλα με τον δρόμο (δείτε τις κόκκινες κουκκίδες στον χάρτη). Η πιο εντυπωσιακή από αυτές είναι η ''Νεροσπηλιά'' που βρίσκεται ακριβώς κάτω από τον λόφο του Αη Γιώργη, λόγω του μεγέθους της αλλά και του σταλακτίτη στο κέντρο της από τον οποίο ακόμα και σήμερα τρέχει νερό, αλλά και η σπηλιά με τις 2 εισόδους που βρίσκεται κάτω ακριβώς από τον δρόμο. Δύο από αυτές τις σπηλιές ακόμα χρησιμοποιούνται από βοσκούς τις περιοχής για να σταβλίζουν τα ζώα τους.

Οι φωτογραφίες είναι ενδεικτικές.

Πριν από μερικά χρόνια έγινε μια προσπάθεια ανάδειξης του καταρράκτη, που βρίσκεται στο τέλος του Φαραγγιού Κόκκινα Πατερά, από τον Πολιτιστικό Σύλλογο Βάλτας. Γιαυτό το λόγο έγινε η διάνοιξη ενός μονοπατιού και τοποθετήθηκαν πινακίδες προκειμένου να οδηγήσουν του επισκέπτες στο σημείο αυτό. Το λυπηρό είναι πως μετά από περίπου 3 χρόνια οι περισσότερες πινακίδες έχουν αφαιρεθεί από κάποιους, που για δικούς τους λόγους ενοχλούνται. Εμείς θα ξαναπροσπαθήσουμε να σας κατευθύνουμε στο σημείο, αυτή τη φορά με φωτογραφίες...
Καταρχήν όσοι σκοπεύετε να επισκεφθείτε τον καταρράκτη καλό θα ήταν να τυπώσετε τον παρακάτω χάρτη:

Άλλα δύο μνημεία της φύσης που παραμένουν άγνωστα και ανεκμετάλλευτα...

Πηγή : valta-trifilias.blogspot.com

NEO STOIXEIA (Από Νεκταρία Σπανού)

Ο καταράχτης της Βάλτας, ένα απίστευτο φυσικό περιβάλον 

Δάσος Ευαγγελίστριας
1,5 χλμ ΒΔ της Βάλτας βρίσκεται το δάσος της Ευαγγελίστριας. Πρόκειται για το μοναδικό που έχει απομείνει στην περιοχή και είναι κατάφυτο από βελανιδιές, πουρνάρια και πλατάνια. Εντός του δάσους βρίσκεται ο Ναός της Ευαγγελίστριας απομεινάρι Μονής που υπήρξε στο σημείο κατά τους Βυζαντινούς χρόνους και την Φραγκοκρατία και καταστράφηκε κατά την Τουρκοκρατία. Ο ναός εορτάζει στις 23 Αυγούστου και στον περιβάλλοντα χώρο πραγματοποιούνται πολιτιστικές εκδηλώσεις την παραμονή της εορτής. Προκειμένου να επισκεφθείτε την περιοχή, φεύγοντας από την Βάλτα ακολουθήστε των δρόμο που οδηγεί στο δρόμο Φιλιατρών - Χριστιάνων και 1,5 χλμ έξω από το χωριό στρίβετε αριστερά στην σχετική ταμπέλα. Ύστερα από σύντομο και βατό χωματόδρομο φτάνετε στον Ναό της Ευαγγελίστριας. Το δάσος διασχίζει ποτάμι το οποίο καταλήγει στην Αγία Κυριακή Φιλιατρών και το οποίο είναι προσβάσιμο, με πανέμορφους καταρράκτες και λίμνες που δημιουργούνται από το τρεχούμενο νερό. Παράλληλα με το ποτάμι διασχίζει το δάσος και το παλιό μονοπάτι το οποίο χρησιμοποιούσαν οι κάτοικοι της Βάλτας και της γύρω περιοχής ως πέρασμα για να φτάσουν στα Φιλιατρά. Για να μπούμε στο μονοπάτι ακολουθούμε την σχετική ταμπέλα πίσω από την εκκλησία της Ευαγγελίστριας και μετά από

Ένα φανταστικό φυσικό τοπίο που
οι περισσότεροι Μεσσήνιοι αγνοούν.

λίγο φτάνουμε στην παλιά βρύση, η οποία έχει κατασκευαστεί από τους Φράγκους και εξακολουθεί να τρέχει γάργαρο νερό. Μέχρι αυτό το σημείο το μονοπάτι είναι αρκετά εύκολο. Συνεχίζοντας νότια και παράλληλα με το ποτάμι παρατηρούμε και τα απομεινάρια από τις πέτρες που είχαν στοιβάξει οι προγονοί μας, προκειμένου να προστατευσουν το μονοπάτι από τις κατολισθήσεις. Σε κάποια σημεία μας δίνεται η δυνατότητα να κατεβούμε στο ποτάμι και να το θαυμάσουμε από κοντά, καθώς έχει τρεχούμενο νερό σχεδόν όλο το χρόνο. Οι πιο τολμηροί μπορούν να συνεχίσουν ακόμα περισσότερο μέχρι το τέλος του μονοπατιού αλλά με πολύ προσοχή καθώς έχει σχεδόν κλείσει από την βλάστηση

23. ΒΑΘΥ ΚΥΠΑΡΙΣΣΊΑΣ. Παραθαλάσσιος οικισμός στην Κυπαρισσία που αναπτύσσεται τουριστικά και έχει 22 κατοίκους.

24. ΒΑΝΑΔΑ. Ορεινός οικισμός του πρώην Δήμου Αυλώνας σε υψόμετρο 528 μ. Σήμερα υπάγεται στο Δήμο Τριφυλίας και έχει 51 κατοίκους.

25. ΒΑΤΙΑΣ. Οικισμός 13 κατοίκων πλησίον των Γαργαλιάνων, του σημερινού Δήμου Τριφυλίας

26. ΒΛΑΣΑΔΑ, Χωριό του τέως Δήμου Αυλώνος στην Τριφυλία, που ανήκε στο Τ.Δ. Αγαλιανής του Δήμου Αυλώνος, του σημερινού Δήμου Τριφυλίας με σημερινούς κατοίκους να είναι 42.

27. ΒΟΥΝΑΚΙ . Οικισμός του Δδ Καλού Νερού Τριφιλίας. Ο οικισμός έχει υποστεί σε μαρασμό αφού όλοι οι κάτοικοι έχουν αποχωρήσει ή φύγει από τη ζωή και έχουν παραμείνει μόνο τρείς (3) ηρωικοί. 

28. ΒΡΟΜΟΝΕΡΙ. Οικισμός πλησίον των Γαργαλιάνων με 34 κατοίκους. Σήμερα ανήκει στον Καλλικρατικό Δήμο Τριφυλίας.

29. ΒΡΥΣΕΣ ΚΥΠΑΡΙΣΣΙΑΣ. Σε απόσταση 5 χιλιομέτρων ΒΑ από την πόλη της Κυπαρισσίας βρίσκεται το Δημοτικό Διαμέρισμα Βρυσών, ριζωμένο στους πρόποδες του βουνού Άη Βλάσης με το ομώνυμο ξωκλήσι στην κορυφή του. Τα σπίτια του χωριού Βρύσες είναι χτισμένα ανάμεσα σε δένδρα και αγναντεύουν τον κάμπο και τη θάλασσα του Κυπαρισσιακού κόλπου. Το όνομά τους το πήραν από τις πολλές πηγές που ανάβλυζαν και αναβλύζουν πολύ νερό. Άλλωστε από εκεί ιδρεύεται η πόλη της Κυπαρισσίας. 

Η ιστορία του χωριού

Οι πρώτοι του κάτοικοι ήταν βοσκοί που ήρθαν από τα πιο ορεινά με τα γιδοπρόβατά τους και εγκαταστάθηκαν στην περιοχή, η οποία τους εξυπηρετούσε πολύ.

Βρύσες Τριφυλίας

Δεν υπάρχουν επίσημες πηγές για το πού οφείλεται η ονομασία του. Η έλλειψη στοιχείων μας οδηγεί στις παραδόσεις, οι οποίες μεταφέρονται μέσα στους αιώνες από πατέρα σε παιδί άλλοτε σαν ιστορία και άλλοτε σαν διήγημα. Σύμφωνα λοιπόν με την παράδοση, οι Βρύσες οφείλουν την ονομασία τους στις πολλές πηγές που υπάρχουν γύρω από το χωριό. Μερικές από αυτές είναι οι: Ανάβρυοι, Νεράκια, Βρύση του Ραγιά, Βρύση της Μουριάς, Βρύση του Κουρτ-Αγά, η Βρύση στο Πηγαδούλι, η μικρή πηγή στα Τζιριάνικα και η μεγάλη πηγή Κεφαλόβρυσος.

Tο πότε ακριβώς ιδρύθηκε  το χωριό μάς είναι άγνωστο. Η ιστορία του όμως είναι γραμμένη αιώνες πριν. Δεν μπορεί να μην είναι συνυφασμένη με την γενικότερη ιστορία ολόκληρης της χώρας μας αφού σε αυτήν συνέβησαν τόσα ιστορικά γεγονότα στα οποία συμμετείχαν γενναίοι άνδρες που γεννήθηκαν και μεγάλωσαν στα χώματά της.

Η περίοπτη θέση του χωριού ήταν η κυριότερη αιτία καταστροφών του. Πολλές ήταν οι φορές που κάηκε ολοκληρωτικά, αλλά ευτυχώς ξαναδημιουργήθηκε. Είναι η μοίρα του να πεθαίνει και να ξαναγεννιέται μέσα από τα αποκαΐδια και τις στάχτες του.

Η μεγαλύτερη καταστροφή για το χωριό ήταν αυτή στις 7 Οκτωβρίου 1825 από τον Ιμπραήμ. Στο πέρασμά του έκαψε τα πάντα, αφήνοντας πίσω του στάχτες και πτώματα. Όσοι επέζησαν από την πυρκαγιά πουλήθηκαν στα σκλαβοπάζαρα της Αιγύπτου και μόνο ελάχιστοι κατάφεραν να καταφύγουν στα βουνά και να κρυφτούν.

Η χαράδρα πάνω από τις Βρύσες (χαράδρα της Λάμιας) για πολλά χρόνια (1830-1870) εθεωρείτο στοιχειωμένο μέρος από τις αδικοχαμένες ψυχές των κατοίκων.

Η μόνη οικογένεια που διασώθηκε από το πέρασμα του Ιμπραήμ ήταν η οικογένεια Μπονώρα, η οποία παρέμεινε στο χωριό και προσπάθησε να συνεχίσει τη ζωή της μέσα από τις στάχτες. Αργότερα κατέβηκαν οικογένειες από τα γύρω ορεινά χωριά με τα κοπάδια τους.

Από το 1830 έως το 1912 οι Βρύσες αποτελούσαν οικισμό ο οποίος ανήκε στον τότε Δήμο Κυπαρισσίας. Από το 1912 και μετά έγιναν ανεξάρτητη κοινότητα, της οποίας ο πληθυσμός είχε πολλές αυξομειώσεις με φθίνουσα πορεία μετά το 1952. Το 1944 το χωριό αριθμούσε 355 ψυχές. Στη ΒΔ πλευρά του χωριού βρίσκεται η εκκλησία του Αγίου Παντελεήμονα, ο οποίος είναι και πολιούχος. Στο Δημοτικό Διαμέρισμα Βρυσών υπάρχουν πολλές εκκλησίες, εκ των οποίων οι περισσότερες με «βαριά» ιστορία. Στο κέντρο του χωριού βρίσκεται ο ναός Κοιμήσεως της Θεοτόκου και ο ναός Ζωοδόχου Πηγής. Η πρώτη είναι η αρχαιότερη της περιοχής, αφού λέγεται ότι χτίστηκε το 700 μ.Χ. περίπου, και είναι φτιαγμένη με βυζαντινή αρχιτεκτονική.

Το πρώτο υποτυπώδες σχολείο είχε αρχίσει να λειτουργεί από το 1875 και ονομαζόταν «Ελληνοδιδασκαλείο». Σκοπός του ήταν να διδάξει την ελληνική Γλώσσα και τα Ελληνικά Γράμματα όχι μόνο στα μικρά παιδιά, αλλά και στους μεγάλους. Από το 1909 έως το 1972 το σχολείο στεγάσθηκε σε οίκημα δίπλα από την εκκλησία της Ζωοδόχου Πηγής - στο κέντρο του χωριού -. Όμως το 1972, ο τότε ιερέας του χωριού εγκαταστάθηκε στο οίκημα αυτό με αποτέλεσμα το σχολείο να μην έχει πού να στεγασθεί. Ευτυχώς όμως ο τότε πρόεδρος της κοινότητας, Γεώργιος Δ. Παπαδόπουλος, διέθεσε ένα δωμάτιο του σπιτιού του για να κάνουν τα παιδιά του χωριού μάθημα. Το 1974 - έπειτα από δύο χρόνια - το σχολείο βρήκε και πάλι στέγη σε οίκημα που χτίστηκε στο χώρο ΝΔ της εκκλησίας Ζωοδόχου Πηγής. Το σχολείο στις Βρύσες έκλεισε το 1993 λόγω έλλειψης μαθητών.

Στο Δημοτικό Διαμέρισμα αναβλύζουν πάρα πολλές πηγές, μικρές και μεγάλες.  

Η μεγαλύτερη πηγή βρίσκεται στην είσοδο του χωριού και ονομάζεται «Κεφαλόβρυσος». Η πηγή βρίσκεται κάτω από τεράστιες βελανιδιές και το νερό της αναβλύζει άφθονο όλο το χρόνο. Τα νερά της συγκεντρώνονται σε μεγάλη δεξαμενή και από εκεί οδηγούνται στα γύρω κτήματα με καλλιέργειες.

Οι πολλές καταστροφές που είχε η περιοχή δεν άφησαν ιστορικά στοιχεία και μνημεία. Τα μόνα που κατάφεραν και επέζησαν είναι 4 μικρά πέτρινα γεφύρια που ενώνουν τις αντίπερα όχθες του ποταμού Καρτελά που περνά δίπλα από το χωριό.

Το 1999 ιδρύθηκε ο Πολιτιστικός και Λαογραφικός Σύλλογος «το Λιθάρι», ο οποίος σκοπό είχε τη γνωριμία και την ανάπτυξη των ανθρώπινων σχέσεων μεταξύ όλων αυτών που έχουν καταγωγή από τις Βρύσες, τη διατήρηση - ανάπτυξη - δημιουργία έργων και μνημείων και τέλος την οργάνωση θρησκευτικών και πολιτιστικών - πνευματικών εκδηλώσεων. Ο Σύλλογος έχει ιδρύσει Λαογραφικό Μουσείο και Πολιτιστικό Κέντρο στο χωριό όπου εκτίθενται παλιά αντικείμενα, όπως εργαλεία, σκεύη μαγειρικής, υφαντά, και γενικότερα όσα θυμίζουν τα ήθη και έθιμα του χωριού.

Πηγή : Κώστας Ψιλόπουλος http://users.sch.gr/ntinos_psilop

30. ΒΡΥΣΟΜΗΛΟΣ – ΑΓΙΑ ΣΩΤΗΡΑ. Πολύ μικρός οικισμός πλησίον των Γαργαλιάνων του Δήμου Τριφυλίας με 2 κατοίκους.

31. ΓΑΡΓΑΛΙΑΝΟΙ. Οι Γαργαλιάνοι είναι μαζί με την Κυπαρισσία και τα Φιλιατρά, οι τρεις σημαντικότερες πόλεις του σημερινού Δήμου Τριφυλίας. Αποτελούσαν έδρα του ομώνυμου Δήμου μέχρι το 2010 οπότε με την εφαρμογή του προγράμματος Καλλικράτης εντάχθηκαν στον νέο διευρυμένο δήμο Τριφυλίας. Κατά την απογραφή του 2001 είχαν πραγματικό

Η εκκλησία των Γαργαλιάνων

πληθυσμό 5.970 κατοίκων. Η περιοχή κατοικείται από το 3.000 π.χ. και κατά την αρχαιότητα υπαγόταν στο βασίλειο της Πύλου υπό τον Νέστορα. Κατά την Βενετοκρατία αναφέρονταν σαν Gargaliano, πιθανόν από το όνομα κάποιου Βενετού που έζησε στην περιοχή. Το χωριό συμμετείχε στην ελληνική επανάσταση του 1821, κατά τη διάρκεια της οποίας και καταστράφηκε σχεδόν ολοκληρωτικά, με πάνω από χίλιους εθελοντές που στρατολόγησε ο Μακρυγιάννης. Μετά την απελευθέρωση, αποτέλεσε σπουδαίο κέντρο παραγωγής σταφίδας μέχρι και τις αρχές του εικοστού αιώνα. Η πόλη βρίσκεται σε υψόμετρο περίπου 300 μέτρων και απόσταση 5 χιλιομέτρων από τη θάλασσα, 65 χιλιομέτρων από την Καλαμάτα και 26 από την Πύλο. Επίνειό της αποτελεί η Μαραθόπολη, ενώ απέναντι από τους Γαργαλιάνους βρίσκεται το νησί Πρώτη Μεσσηνίας, που παλιά αποτελούσε ορμητήριο πειρατών. Στην πόλη λειτουργεί αθλητικό κέντρο, με στάδιο και κλειστό γυμναστήριο, αγροτικό ιατρείο, τρία δημοτικά σχολεία καθώς και Γυμνάσιο και Λύκειο. Η βασική αγροτική παραγωγή αφορά την ελιά και τα αμπέλια. Η πόλη είναι επίσης έδρα αρκετών πολιτιστικών, αναπτυξιακών και αθλητικών σωματείων, καθώς και της Μπρίσκειου Δημοτικής

Γαργαλιάνοι

Βιβλιοθήκης. Από τους Γαργαλιάνους καταγόταν ο γνωστός μακεδονομάχος Τέλλος Άγρας, προς τιμή του οποίου διοργανώνονται κάθε χρόνο στην πόλη τα Αγαπήνεια. Επίσης από εκεί καταγόταν και ο 39ος αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Σπύρο Άγκνιου και ο νυν πατριάρχης Ιεροσολύμων Θεόφιλος. Τέλος, εκεί δίδαξε, σε σχολείο που άνοιξε το 1812, ο λόγιος Καλλίνικος Καστόρχης.

Πηγή : wikipedia.org

32. ΓΕΦΥΡΑΚΙ. Ένας οικισμός, της Μαραθόπολης που και αυτός στην ουσία είναι ερημωμένος και αριθμοί μόνο 3 κατοίκους.

33. ΓΙΟΛΑΚΑ. Μικρός οικισμός του τ. Δήμου Φιλιατρών με 30 περίπου κατοίκους

34. ΓΛΥΚΟΡΡΥΖΙ = ΜΟΥΡΤΑΤΟΥ. Το Γλυκορρίζι βρίσκεται στο νομό Μεσσηνίας και ανήκει διοικητικά στον πρώην  Δήμο Αετού και νυν Τριφυλίας. Ο πληθυσμός του χωριού αριθμεί

 83 άτομα, ενώ τους θερινούς μήνες ανέρχεται σε διπλάσιο αριθμό.Μέχρι τις αρχές του 20 αιώνα, το χωριό ονομαζόταν Μουρτάτου.

Το χωριό κατοικείται αδιάκοπα από τουλάχιστον τον 17 αιώνα (βάσει Βενετικών αρχείων)

Καταράχτης στο Γλυκορρίζι

ενώ κατά την προεπαναστατική περίοδο ο πληθυσμός της κοινότητας αυξήθηκε σταδιακά λόγω των πληθυσμιακών ανακατάξεων της εποχής.

Σήμερα το χωριό παραμένει σχετικά ζωντανό, αφού διαθέτει  δυο καφενεία,  επίσης υπάρχουν  και δυο εκκλησίες, της Παναγίας η μια  και ο Άγιος Ιωάννης.

Πριν αρκετά χρόνια λειτουργούσε Δημοτικό σχολείο, το οποίο σήμερα χρησιμοποιείται ως χώρος διαφόρων εργασιών από τους κατοίκους του χωριού κατοίκων του Γλυκορριζίου.

Επίσης, στην είσοδο του χωριού, μπορείτε να δείτε και την πηγή του Αβάρου. Δυτικά του χωριού μπορείτε να αγναντέψετε τον Κυπαρισσιακό Κόλπο και το Ιόνιο πέλαγος. Πρόκειται για ένα πραγματικά γραφικό χωριό σε μια μοναδική τοποθεσία της περιοχής, που έχει τα δικά της ξεχωριστά χαρακτηριστικά. 

35. ΔΑΡΑΣ = ΝΤΑΡΑ. Ένα από τα παλιά και ιστορικά χωριά της Τριφυλίας είναι και το Δάρα ή Ντάρα όπως το λένε οι Ντόπιοι. Μέχρι πρότινος ήταν ένας μικρός οικισμός της πρώην κοινότητας Τριπύλης του σημερινού Δήμου Τριφυλίας. 
Ακολουθώντας την διαδρομή Κυπαρισσία, Βρύσες, Μουριατάδα, «Ελληνικό», βρίσκεσαι στην είσοδο του λεκανοπεδίου της Τριπύλης. Μετά περνάς από την τοποθεσία που λέγεται «Νταρόλογγος». Διασχίζοντάς τον φτάνεις στη θέση «Διόδια», όπου υπάρχει μια διακλάδωση. Ένα από τα παλιά και ιστορικά χωριά της Τριφυλίας είναι και το Δάρα ή Ντάρα όπως το λένε οι Ντόπιοι. Σήμερα είναι ένας μικρός οικισμός της κοινότητας Τριπύλης. 
Ακολουθώντας την διαδρομή Κυπαρισσία, Βρύσες, Μουριατάδα, «Ελληνικό», βρίσκεσαι στην είσοδο του λεκανοπεδίου της Τριπύλης. Μετά περνάς από την τοποθεσία που λέγεται «Νταρόλογγος». Διασχίζοντάς τον φτάνεις στη θέση «Διόδια», όπου υπάρχει μια διακλάδωση. Το χωριό Ντάρα είχε 25 οικογένειες περίπου και οι κάτοικοι ήταν σχεδόν όλοι γεωργοί και κτηνοτρόφοι. Διότι όλα τα χωριά της Τριπύλης είναι γεωργικά και κτηνοτροφικά.
Πηγή : www.tripilis.gr

36. ΔΡΕΚΟΛΑΙΪΚΑ. Μικρός οικισμός των 16 κατοίκων της κοινότητας Ελαίας του πρώην Δήμου Αυλώνα και του τωρινού Δήμου Τριφυλίας. 
37. ΕΛΑΙΑ ΤΡΙΦΥΛΙΑΣ = ΜΠΟΥΖΙ. Η Ελαία Τριφυλίας το «Μπούζι», όπως το αποκαλούν οι ντόπιοι από την παλιά ονομασία του,  είναι ένα μικρό χωριό κοντά στην Κυπαρισσία που

Παραλία Ελαίας

είναι γνωστό  από τη μοναδική ομορφιά του «τροπικού» πευκοδάσους που συνδυαζόμενο  με τη μεγάλη και όμορφη δαντελωτή παραλία του το κάνουν ιδιαιτέρως ελκυστικό. Η Ελαία έχει αρχίσει να αναπτύσσεται τουριστικά αφού ολοένα περισσότεροι Έλληνες και ξένοι ανακαλύπτουν την πανέμορφη παραλία. Η Ελαία σήμερα υπάγεται διοικητικά στο Δήμο Τριφυλίας και αριθμεί  228 κάτοικοι.  Από το χωριό αυτό κατάγεται ο τελευταίος αιρετός Νομάρχης Μεσσηνίας Δημήτρης Δράκος.

38. ΕΞΟΧΙΚΟ ΦΙΛΙΑΤΡΩΝ = ΚΑΤΣΙΜΑΛΗ. Το Εξοχικό είναι ένας πεδινός οικισμός (υψόμετρο 60 μέτρα, πληθυσμός 179 κάτοικοι, σύμφωνα με την απογραφή του 2011), που βρίσκεται στον Νομό Μεσσηνίας, στην πρώην Επαρχία Τριφυλίας. Βρίσκεται στη δυτική πλευρά του νομού και σε απόσταση 76 χλμ. από την πρωτεύουσα Καλαμάτα, και βόρεια και σε απόσταση 4 χλμ. από τα Φιλιατρά. Η ακτή απέχει λιγότερο από 2 χλμ στα δυτικά και εκεί βρίσκεται η παραλία Στομίου, στις εκβολές ποταμού. Υπάγεται διοικητικά στον Δήμο Φιλιατρών και αποτελεί έδρα του Δημοτικού Διαμερίσματος Εξοχικού, που περιλαμβάνει μόνον τον ομώνυμο οικισμό.                                                       Μέχρι το 1961 ονομαζόταν Κατσίμπαλη. Το 1950 αριθμούσε 240 κατοίκους, διέθετε δημοτικό σχολείο και τηλέφωνο, και αποτελούσε ιδία κοινότητα της επαρχίας Τριφυλίας. Για την παλιά του ονομασία υπάρχουν δύο ερμηνείες: η πρώτη υποστηρίζει ότι πήρε το όνομά του από τον Τούρκο τοπικό αγά Κατσίμπαλη, ενώ η δεύτερη από ένα πρωτοπαλίκαρο του Κολοκοτρώνη που λεγόταν Κατσίμπαλης. Το Εξοχικό είναι οικισμός των μέσων του 19ου αιώνα και ιδρύθηκε από Αρκάδες, οι περισσότεροι από τους οποίους ήρθαν από την Αλωνίσταινα. Οι κάτοικοι ασχολούνται κυρίως με τη γεωργία (ελαιοκομία, άλλες δενδροκαλλιέργειες, θερμοκήπια).                                                                                              Πηγή : Βικιπαίδεια.

39. ΚΑΚΚΑΒΑΣ  (ο). ένας ακόμη οικισμός της Ελαίας του πρώην Δήμου Αυλώνα του

Εκκλησία στο Κακκαβα

σημερινού Δήμου Τριφυλίας  που και αυτός μετράει 56 κατοίκους σύμφωνα με την απογραφή του 2011.

40. ΚΑΛΟ ΝΕΡΟ. Το Καλό Νερό είναι ένα παραλιακό αναπτυσσόμενο τουριστικά χωριό,  κοντά στην Κυπαρισσία που βλέπει στη καταγάλανη θάλασσα του Ιονίου  Πελάγους.      

Τα τελευταία χρόνια παρουσιάζει τεράστια τουριστική ανάπτυξη και έχει εξελιχθεί σε έναν

Καλό Νερό Παραλία

δημοφιλή προορισμό. Διαθέτει υπέροχες αμμουδερές παραλίες, ξενοδοχεία, ενοικιαζόμενα δωμάτια με σχετικά καλές υποδομές και γι’ αυτό δικαιολογείτε η τουριστική ανάπτυξη του χωριού.  Τέλος υπάγεται στο νέο Δήμο Τριφυλίας και έχει  543 κατοίκους.

41. ΚΑΛΛΙΤΣΑΙΝΑ. Η Καλίτσαινα είναι ένας μικρός οικισμός που προσαρτήθηκε  στον τέως Δήμου Αυλώνος και νύν Δήμου Τριφυλίας. Με την απογραφή του 2011 έχει 13 κατοίκους.

42. KΑΛΟΓΕΡΕΣΙ. Το Καλογερέσι, είναι το ακραίο χωριό της πρώην Κοινότητας Τριπύλης και νυν Δήμου Τριφυλίας. Είναι χτισμένο, από πολύ παλιά, σε υψόμετρο 600 μέτρων περίπου. Είναι το πιο μακρινό χωριό από την Κυπαρισσία, γι αυτό είναι κάπως απομονωμένο.

Ο πληθυσμός του χωριού, δεν ξεπέρασε ποτέ τις 50 οικογένειες. Είναι παραγωγικό χωριό από γεωργικής πλευράς, κτηνοτροφικό και ντυμένο με χαμόκλαδα, πουρνάρια και άλλα δέντρα.

Άλλο σημείο παραλίας Καλού Νερού

Ο δρόμος που ανηφορίζει από το Σελλά, περνάει από το Λεσοβίτι (Άνυδρο) και καταλήγει στο Καλογερέσι. Ο ίδιος δρόμος αν τον συνεχίσεις περνάει από τα χωριά Χρυσότοπος (Χρύσοβα), Ρευματιά (Λούμι), Κεφαλληνού, Ζερμπίσια και καταλήγει στο κεφαλοχώρι Μελιγαλάς κι από εκεί στην Καλαμάτα. 
Το Καλογερέσι, μετά την κατάργηση του τέως Δήμου Τριπύλης, που έγινε το 1912, απετέλεσε κοινή Κοινότητα, μαζί με το χωριό Τριπύλα. Στα 1919, το χωριό Τριπύλα προσαρτήθηκε στην Κοινότητα Λυκουδεσίου και στα 1933, το Καλογερέσι αναγνωρίστηκε σαν ξεχωριστή Κοινότητα. Πίσω από τις σκεπασμένες με θάμνους βουνοκορφές του, είναι τα χωριά της πρώην επαρχίας Μεσσήνης.

Σήμερα το Καλογερέσι διοικητικά ανήκει στο Δήμο Τριφυλίας.

43. ΚΑΜΑΡΙ. Δημοτικό Διαμέρισμα Καμαρίου με έδρα το Καμάρι του τέως δήμου Αετού που σήμερα ανήκει στο Δήμο Τριφυλίας και απέχει περίπου δύο χιλιόμετρα από το Κοπανάκι, έχει δε 41 κατοίκους

44. ΚΑΝΑΛΟΣ. Είναι μικρός οικισμός του πρώην Δήμου Γαργαλιάνων, του σημερινού Δήμου Τριφυλίας με 84 κατοίκους.

45. ΚΑΡΒΟΥΝΙ. Το Καρβούνι είναι μικρό χωριό του Δήμου Τριφυλίας Μεσσηνίας . Πρόκειται για ένα οικισμό χτισμένο ολόκληρο πάνω σε λόφο με θέα στον Κυπαρισσιακό κόλπο. Στη σημερινή του θέση φαίνεται να ήρθαν οι κάτοικοί του στις αρχές του 1900. Η τοποθεσία Παλιό Καρβούνι κατά την παράδοση φιλοξένησε τους πρώτους κατοίκους του, που έφθασαν από τη Μάνη και την Αρκαδία. Στη θέση αυτή που είναι κρυμμένη σε ρεματιά με νερά και πλατάνια, βρίσκονται ερείπια σπιτιών, ενώ ο γειτονικός λόφος φέρει το όνομα του Αγίου Νικολάου από την ομώνυμη εκκλησία που υπήρχε. Το όνομά του το οφείλει κατά την παράδοση στις μεγάλες ποσότητες κάρβουνου που έβγαζαν από τα δασωμένα βουνά του ή την απειλή του Ιμπραήμ Πασά ότι θα κάνει το χωριό "κάρβουνο", κάτι που δεν έγινε. Στην απογραφή του 1941 αριθμούσε 133 κατοίκους, ενώ σήμερα . Κύρια ασχολία των κατοίκων είναι η κτηνοτροφία αλλά και η καλλιέργεια κηπευτικών. Μείωση πληθυσμού έφερε η μετανάστευση τόσο προς το εξωτερικό, όσο και εντός Ελλάδας, ιδιαίτερα στην Αθήνα. Μοναστήρι της Παναγίας Κατσιμικάδας Στο χωριό ανήκει το μοναστήρι της Παναγιάς Κατσιμικάδας. Χτισμένο στο βουνό Αιγάλεω ή Ψυχρό -όπως το λένε οι ντόπιοι-σε υψόμετρο 650μ. έχει θέα για περισσότερα από 1000 χρόνια το Ιόνιο πέλαγος. Η ονομασία προέρχεται από την κατσικούλα που βρήκε την εικόνα της Παναγιάς στη ρεματιά που έπινε νερό. Το μοναστήρι κάηκε από τον Ιμπραήμ μαζί με τους 40 καλόγερους. Σήμερα, έχει έναν ιερομόναχο, ενώ γιορτάζει στις 8 Σεπτέμβρη.

46. ΚΑΡΤΕΛΑΣ. 3 χλμ. βόρεια από την Κυπαρισσία βρίσκεται η απέραντη παραλία του

Παραλία Καρτελά

Καρτελά, αποτελούμενη από άμμο και βότσαλο. Είναι οργανωμένη με ξαπλώστρες, ενώ στην παραλία λειτουργεί και καντίνα. Η παραλία αυτή λειτουργεί και σαν οικισμός, μάλιστα έχει 43 κατοίκους. Διοικητικά υπάγεται στο Δήμο Τριφυλίας.

47. ΚΑΡΥΕΣ = ΚΟΠΑΝΙΤΣΑ. Είναι ένα μικρό χωριό (οικισμός) του πρώην Δήμου Αυλώνος  του σημερινού Δήμου Τριφυλίας.

48. ΚΕΦΑΛΟΒΡΥΣΗ = ΡΙΠΕΣΙ είναι χωριό που βρίσκεται στην περιοχή του τέως Δήμου ΑΕΤΟΥ και νυν Δήμου Τριφυλίας πλησίον του Κοπανακίου με 87 κατοίκους.

49. ΚΛΩΝΙ. Βαδίζοντας από το Ραφτόπουλο στο ανατολικό τμήμα της περιφέρειας της κυκλικής κοιλάδας της Τριπύλης, σε υψόμετρο 520 μέτρων, συναντάει κανείς το συνοικισμό του Κλωνί. Στην άκρη του δρόμου η μικρή εκκλησία του, αφιερωμένη στον Προφήτη Ηλία. Και δεξιότερα τα λιγοστά σπίτια του συνοικισμού. Ύστερα το δάσος με τα άγρια δέντρα και τους θάμνους που δασώνουν την περιοχή. Το 1912 το χωριό δεν μπορούσε να κάνει τη δική του κοινότητα και έτσι μαζί με την Ασούτενα προσχώρησαν στην κοινότητα Λυκουδεσίου. Το χωριό κατοικούσαν κτηνοτρόφοι οι οποίοι σιγά – σιγά όμως το εγκατέλειψαν και σήμερα είναι ακατοίκητο.

Πηγή: www.tripilis.gr

50. ΚΟΚΚΙΝΟΧΩΡΑΦΑ (η). Η Κοκκινοχωραφά είναι ένας μικρός οικισμός των Γαργαλιάνων του Δήμου Τριφυλίας, με 5 κατοίκους.

51. ΚΟΠΑΝΑΚΙ. Το Κοπανάκι είναι κωμόπολη  της Τριφυλίας Μεσσηνίας. Με το πρόγραμμα Καλλικράτης διοικητικά υπάγεται στο  Τριφυλίας, ενώ με το πρόγραμμα Καποδίστριας ήταν έδρα του δήμου Αετού. Σύμφωνα με την απογραφή του 2011 το Κοπανάκι είχε 1.030 κατοίκους. Είναι χτισμένο στη πεδιάδα του Μελιγαλά, 11 χιλιόμετρα

Πλ. Κοπανακίου

μακριά από τις ακτές, σε υψόμετρο 180 μέτρων. Στο χώριο υπάρχει σιδηροδρομικός σταθμός που όμως έχει σταματήσει να λειτουργεί. Το χωρίο έχει αθλητική δραστηριότητα αφού υπάρχει αθλητικό σωματείο με την ονομασία «Διαγόρας Κοπανακίου», ο οποίος έχει ως έδρα το γήπεδο του χωριού, χωριτικότητας 100 ατόμων.Το χωρίο κατά τη διάρκεια του Β΄ ΠΠ ήταν αρχικά υπό Ιταλική και εν συνεχεία από Γερμανική κατοχή. Η περιοχή ήταν μια από τις πρώτες στις οποίες οργανώθηκαν αντιστασιακές οργανώσεις. Στο σταφιδόσπιτο του Αετού κοντά στο Κοπανάκι ιδρύθηκε τις αρχές Ιουλίου 1941 η Νέα Φιλική Εταιρεία βόρειας Τριφυλίας, η οποία μισό χρόνο αργότερα συντάχθηκε με το ΕΑΜ.

52. ΚΟΥΝΤΡΙΟΝ = Μικρός οικισμός του πρώην Δήμου Φιλιατρών και νυν Δήμου Τριφυλίας, με 20 περίπου κατοίκους.

53. ΚΡΥΟΠΗΓΗ = ΣΑΡΑΚΗΝΑΔΑ. Ένας μικρός οικισμός ο οποίος σήμερα διοικητικά υπάγεται στο Δήμο της Τιφυλίας.

54. ΚΡΥΟΝΕΡΙ. Ένας ακόμη οικισμός του πρώην Δήμου Αετού της Τριφυλίας με 39 κατοίκους.

55. ΚΡΥΣΤΑΛΟΠΗΓΗ = ΛΑΓΚΟΥΒΑΡΔΟΣ. Παραλιακό χωριουδάκι των Γαργαλιάνων είναι η παραλία του Λαγκουβάρδου, μια σμαραγδένια παραλία που η χρυσή άμμος της απλώνεται σε μια έκταση 2χμ, Ανήκε στο Δήμο Γαργαλιάνβν και σήμερα στον Καλλικρατικό Δήμο Τριφυλλίας.

56. ΚΥΠΑΡΙΣΣΙΑ = ΑΡΚΑΔΙΑ. Η Κυπαρισσία ιστορικά είναι η πρώτη πρωτεύουσα του Νομού Μεσσηνίας και Πρωτεύουσα του Νεοσύστατου Δήμου Τριφυλίας. Η Κυπαρισσία η

Κεντρική πλατεία Κυπαρισσίας

οποία βρίσκεται 68 χλμ βορειοδυτικά από την Καλαμάτα, στο νότιο άκρο του Κυπαρισσιακού Κόλπου. Πληθυσμός 7507 κάτοικοι . Στις υπέροχες ακτές του Ιονίου, η ιστορική κωμόπολη αποτελεί σήμερα εμπορικό και παραθεριστικό κέντρο. Παραλίες, καταλύματα και επιλογές διασκέδασης, φαγητού και αποδράσεων, την καθιστούν μια καλή επιλογή για διακοπές ή εκδρομές. Η Κυπαρισσία πήρε μέρος στον Τρωικό πόλεμο, γνώρισε μεγάλη άνθιση τους κλασσικούς χρόνους και ήταν μέλος της Αχαϊκής Συμπολιτείας. Συμμετείχε ενεργά στην Επανάσταση του 1821 και αποτέλεσε οικονομικό και εμπορικό κέντρο της ευρύτερης περιοχής. Σήμερα, η Κυπαρισσία αποτελεί μια όμορφη λουτρόπολη στις δυτικές ακτές της Πελοποννήσου. Μοιάζει με δύο πολιτείες η Παλιά ή Πάνω Κυπαρισσία και η σύγχρονη νέα πόλη παραθαλάσσια. Η Επάνω πόλη βρίσκεται στη ρίζα του Κάστρου, Βυζαντινό κτίσμα που χτίστηκε στη θέση της Αρχαίας Ακρόπολης. Στην Επάνω πόλη θα δείτε παραδοσιακά σπίτια, σοκάκια, αρχοντικά και φυσικά μια υπέροχη θέα στο απέραντο γαλάζιο του Ιονίου

Κάστρο και Άνω πόλη

και όλου του κόλπου της Κυπαρισσίας. Στη νέα πόλη, με τους πλατύς δρόμους και τις μεγάλες πλατείες υπάρχουν πλήθος επιλογών φαγητού, διασκέδασης και αγορών καθώς και καταλύματα. Η πόλη τελειώνει στην παραλία, που έχει μεγάλη κίνηση και ζωντάνια τους καλοκαιρινούς μήνες. Στην ευρύτερη περιοχή θα βρείτε κι άλλες πανέμορφες ακτές για να απολαύσετε το κολύμπι και τη θάλασσα. Σχετικά με το όνομά της υπάρχουν πολλές εκδοχές. Ίσως οφείλεται στα πολλά κυπαρίσσια που υπήρχαν και υπάρχουν στην περιοχή. Άλλη εκδοχή είναι ότι το όνομά της το οφείλει στον Κυπάρισσο, γιο του Μινύα του βασιλιά των Μινύων, μιας φυλής που πέρασε από την περιοχή την προϊστορική εποχή. Το παλιό όνομα που ήταν Αρκαδιά, δεν είναι εξακριβωμένο από πού το πήρε, λέγεται πάντως ότι στην Κυπαρισσία κατοίκησαν πολλοί με καταγωγή από την Αρκαδία ή άλλες απόψεις λένε ότι στην περιοχή του Καλού Νερού υπάρχει ένα ποτάμι που λέγεται Αρκαδικός. Κάτι απ’ όλα πάντως έδωσε το παλιό όνομα Αρκαδιά.

Η Κυπαρισσία από το κάστρο

Η Κυπαρισσία, διαθέτοντας πλήθος από ενδιαφέροντα αξιοθέατα προσελκύει τα βλέμματα των επισκεπτών. Απέραντοι ελαιώνες, γαλαζοπράσινα νερά, μεγαλοπρεπή κάστρα, ιστορικά μνημεία και μέρη αστείρευτης φυσικής ομορφιάς συνθέτουν ένα μοναδικό σκηνικό που γοητεύει κάθε επισκέπτη. Στις αμμώδεις παραλίες της Κυπαρισσίας βρίσκει καταφύγιο η χελώνα caretta-caretta. Στην Κυπαρισσία μπορείτε να περπατήσετε στα γραφικά παραδοσιακά καλντερίμια και να απολαύσετε φλογερά ηλιοβασιλέματα. Οι επισκέπτες της Κυπαρισσίας μπορούν να πραγματοποιήσουν επίσης εξορμήσεις στις γύρω περιοχές, να θαυμάσουν μοναδικά αξιοθέατα και να επισκεφθούν σπουδαίους αρχαιολογικούς χώρους.Η Κυπαρισσία διαθέτει εκτός των άλλων μία ποικιλία από υπέροχες παραλίες που ικανοποιούν όλα τα γούστα. Εδώ θα βρείτε παραλίες αμμώδεις αλλά και με βότσαλο, κοσμοπολίτικες αλλά και απομονωμένες και ήσυχες. Στην Κυπαρισσία μπορείτε να απολαύσετε τον ήλιο και τη θάλασσα στα καθαρά γαλαζοπράσινα νερά του Κυπαρισσιακού Κόλπου και να επιδοθείτε σε υδάτινα σπορ, ζώντας στιγμές ξενοιασιάς και χαλάρωσης. Αξίζει να επισκεφθείτε την παραλία Άι-Λαγούδης, η οποία έχει βραβευτεί με τη Γαλάζια Σημαία.

Παραλία Κυπαρισσίας

Τα τελευταία χρόνια η τουριστική υποδομή στην Κυπαρισσία έχει γνωρίσει ιδιαίτερη ανάπτυξη. Εδώ θα βρείτε μία μεγάλη γκάμα από ξενοδοχεία και ενοικιαζόμενα δωμάτια για κάθε προτίμηση, που θα σας προσφέρουν μία ευχάριστη και άνετη διαμονή. Επίσης, υπάρχουν πολλά εστιατόρια και ταβέρνες, όπου θα έχετε την ευκαιρία να γευτείτε εκτός των άλλων τα νοστιμότατα εδέσματα της ντόπιας παραδοσιακής κουζίνας, όπως παστό καγιανά και γουρνοπούλα. Η Κυπαρισσία διαθέτει επίσης έντονη νυχτερινή ζωή. Εδώ, μπορείτε να απολαύσετε το ποτό σας στα διάφορα ατμοσφαιρικά μπαράκια, αλλά και να διασκεδάσετε μέχρι πρωίας στα κλαμπ της περιοχής.
Η Κυπαρισσία με τα επιβλητικά κάστρα, τους πλούσιους ελαιώνες, τις χρυσές δαντελωτές ακτές, τις υπέροχες παραλίες, τα γραφικά σοκάκια και την άρτια τουριστική υποδομή σας προσκαλεί να ζήσετε αξέχαστες καλοκαιρινές διακοπές.

Σ' ΑΥΤΟ ΤΗ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΜΑΣ,  ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΑΜΕ ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ

ΤΩΝ 56 ΧΩΡΙΩΝ ΚΑΙ ΟΙΚΙΣΜΩΝ ΤΗΣ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ ΤΟΥ ΙΟΝΙΟΥ.           

ΤΑ ΕΠΟΜΕΝΑ 60 ΧΩΡΙΑ ΘΑ ΤΑ ΔΟΥΜΕ ΣΤΗΝ ΕΠΟΜΕΝΗ ΑΝΑΡΤΗΣΗ ΜΑΣ. 

ΓΝΩΣΤΑ ΚΑΙ ΑΓΝΩΣΤΑ ΜΕΣΣΗΝΙΑΚΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ. ΕΤΣΙ ΤΡΑΓΟΥΔΟΥΝ ΣΤΗ ΜΕΣΣΗΝΙΑ !!!

Στους παλιούς και στους νέους Μεσσήνιους, σε όποια άκρη της γης και αν βρίσκονται,  που τραγουδούσαν και ίσως σήμερα να αναπολούν τα παλιά παραδοσιακά

Η Κυπαρισσία όπως φαίνεται από το κάστρο

τραγούδια της πατρίδας, αφιερώνουμε αυτό το σημερινό μας δημοσίευμα.

Σήμερα ένα Φθινοπωρινό απόγευμα προς βραδάκι στην ηλιόλουστη Μεσσηνία που μέχρι και πριν 2 ώρες κάναμε το μπάνιο μας σε όλες τις υπέροχες παραλίες του Νομού μας, εδώ, εγώ, ένας λάτρης της Μεσσηνίας, κάνω αυτήν την προσπάθεια και συγκέντρωσα όλα

Η παραλία της Στούπας

αυτά τα γνωστά, λιγότερο γνωστά και ίσως και κάποια άγνωστα τραγούδια που τραγουδούν και υμνούν τη Μεσσηνία μας, είναι αφιερωμένα σε όλους του Μεσσήνιους και ιδιαίτερα τους ξενητεμένους Μεσσήνιους που σίγουρα θα τους φέρνουν οι μνήμες, πίσω στην πατρίδα.

Σας παρακαλούμε λοιπόν απολαύστε έστω και χωρίς μουσική τα παραδοσιακά μας τραγούδια !

ΦΙΛΟΙ ΚΑΛΩΣ ΣΑΣ ΒΡΗΚΑΜΕ

 (Του γάμου, το τραγουδούν οι συγγενείς και φίλοι του γαμπρού όταν την
 Παρασκευή έπαιρνα τα προικιά της νύφης)

φίλοι ωχ φίλοι, καλώς σας βρήκαμε φίλοι καλώς σας βρήκαμε ν’ αρχοντοσυμπεθέροι    (δις)                              

Η Βοϊδοκοιλιά

ν’ εμείς ωχ ν’ εμείς εδώ δεν ήρθαμε                                             ν’ εμείς εδώ δεν ήρθαμε να φάμε και να πιούμε    (δις)                                                                

τα ρου – ωχ τα ρούχα μας θα πάρουμε                                           τα ρούχα μας θα πάρουμε,           κι’ έχετε γεια θα πούμε   (δις) 

                                                                                                                           ν’ όσα, ωχ ν’ όσα στολίδια έχουνε                                                       

ν’ όσα στολίδια έχουνε, νύφη μου τα προικιά σου    (δις)

                                                                                                                   τόσα ω τόσα να ‘ναι τα χρόνια σου                                                                   τόσα να ‘ναι τα χρόνια σου, και τόσα τα καλά σου    (δις)

                          ΝΥΦΗ ΜΟΥ ΚΑΛΩΣ ΟΡΙΣΕΣ                                       
                                       (Όταν χορεύει η νύφη)

   Νύφη ωχ νύφη μου καλωσόρισες       (δις)                                                        νύφη μου καλωσόρισες μες του γαμπρού το σπίτι 
      

Το νησάκι της  Καρδαμύλης

                                  
 Σαν κυ – ωχ σαν κυπαρίσσι να σταθείς      (δις)                                        
σαν κυπαρίσσι να σταθείς σαν δέντρο να ριζώσεις                                                                                                                                 

 και σα ωχ και σαν μηλιά γλυκομηλιά

   και σα ωχ και σαν μηλιά γλυκομηλιά τους κλώνους σου ν’ απλώσεις   

    να κα – ωχ να κάνεις τρεις καλούς ιγιούς             

    να κάνεις τρεις καλούς ιγιούς και τρεις καλούς λεβέντες

    ν’ ένας – ωχ ν’ ένας να γίνει στρατηγός κι’ ο άλλος καπετάνιος

    ν’ ένας να γίνει στρατηγός κι’ ο άλλος καπετάνιος.

     

Ολόχρυσες  αμμουδιές της Δυτικής παραλίας

 ν’ ο τρί – ωχ ν’ ο τρίτος ο μικρότερος                                      ν’ ο τρίτος ο μικρότερος  κατής να πάει να κραίνει 

ν’ ο τρί – ωχ ν’ ο τρίτος ο μικρότερος  ν’ ο τρίτος ο                  μικρότερος  κατής να πάει να κραίνει   

να κραι – ωχ να κραίνει τους    
    ανύπαντρους

    να κραίνει τους ανύπαντρους τους αρραβωνιασμένους

                               

              ΓΑΜΠΡΕ ΜΟΥ ΣΕ ΠΑΡΑΚΑΛΩ

                                     (Όταν χορεύει ο γαμπρός)

                  

  Γαμπρέ ω γαμπρέ μου σε παρακαλώ                 

  Γαμπρέ ω γαμπρέ μου σε παρακαλώ μια χάρη να μας κάνεις (δις)

Η Μαρίνα της Πύλου

 Το ά – ω το άνθος που σου  δώσαμε

 το άνθος που σου δώσαμε να  μη μας το μαράνεις

 γαρύ – ω   γαρύφαλλο να το  κρατάς

  γαρύφαλλο να το κρατάς και  
  μήλο να το παίζεις

                             ΚΟΥΜΠΑΡΕ ΠΟΥ ΣΤΕΦΑΝΩΣΕΣ

                                          (Όταν χορεύει ο κουμπάρος)

           Κουμπά ω κουμπάρε που στεφάνωσες

         κουμπάρε που στεφάνωσες τα δύο τα κυπαρίσσια    (δις)

        να σ’ α – ω να σ’ αξιώσει ο Θεός

        να σ’ αξιώσει ο Θεός να ‘σαι και στα βαφτίσια

Η Μαρίνα της Καλαμάτας

κουμπά – ω κουμπάρε που τους έβαλες

κουμπάρε που τους έβαλες ολόχρυσο στεφάνι

 να σ’ α – ω να αξιώσει ο Θεός

 να σ’ αξιώσει ο Θεός να βάλεις  και το λάδι.

                                               ΝΕΡΑΤΖΟΥΛΑ

                                                 (Της ξενητειάς)

  Νερατζούλα φουντωμένη που ‘ναι τα’ άνθη σου που ‘ναι η πρώτη σου    ομορφάδα και τα κάλη σου ; φύσηξε βοριάς αγέρας και τα τίναξε,              κι η  φουρτούνα του πελάγου τ’ αποχάλασε.                                                   

Κύματα στην παραλία της Καλαμάτας

Σε παρακαλώ βοριά μου φύσα ταπεινά,  για ταπείνωσ’ την αντάρα και τον
  κουρνιαχτό,  τη βοή σου τη μεγάλη και τον αχητό  *                                για ν’ αράξουν τα καράβια τα Σπετσιώτικα να ‘ρθουν και τα παλικαριά τα   νησιώτικα.                                                                                                      Όλα τα καράβια αράξαν, κι ‘όλα φάνηκαν, κι ο λεβέντης ο δικός μου δεν    εφάνηκεν, και ποιος ξέρει σε τι κύμα δέρνει να πνιγεί ;                                    και δεν κλαις την ομορφιά σου, κόρη ν’ όμορφη, μόνε κλαίς τον ταξιδιάρη   που σ’ απάριασε **  τάχα ποιάν θε να φιλήσει τα   μεσάνυχτα              τάχα ποιαν θεν’ αγαπήσει το ξημέρψμα.                                         

*   αχητός = κρότος,  ήχος                                                                                                                                

** απάριασε = άφησε

                                 ΔΙΑΜΑΝΤΟΥΛΑ

                                        Στα 3^α της αγάπης

 Κάτω στα δασιά τα πλατάνια                                          
κάτω στα δασιά τα πλατάνια                                                                       
και στην κρυόβρυση Διαμαντούλα                                                           
και στην κρυόβρυση.      

Η Πλατεία της Κυπαρισσίας

Κάθονται τρία παλικαριά

κάθονται τρία παλικάρια

και μια λυγερή Διαμαντούλα μ’      και μια λυγερή                                                              

                                                                         

  κάθονται κα τρώνε και πίνουν                                                                   

  κάθονται και τρώνε και πίνουν                                                                    και την ερωτούν Διαμαντούλα μ’                                                             
  και την ε ρωτούν.                                                                                                                                                                                                 
  Διαμαντούλα μ’ τι είσαι τέτοια                                                            
  Διαμαντούλα μ’ τι είσαι τέτοια                                                                
  τέτοια κίτρινη Διαμαντούλα μ’                                                                
  τέτοια κίτρινη.            

Η Πλατεία του Αετού Τριφυλίας

 Μην ο ίσκιος σε πλακώνει                                                                        μην το φάντασμα Διαμαντούλα μ’
μην το φάντασμα.

Μάιδε ο ίσκιος με πλακώνει,     

Μάιδε ο ίσκιος με πλακώνει,                                                                     
μάιδε το φάντασμα Διαμαντούλα μ’                                                          μάιδε το φάντασμα.

                              ΣΟΥΛΙΜΙΩΤΙΣΣΑ

                                        (Αποκριάτικο)

   

  Δε φταί – μωρέ δε φταίνε τα γλυκά κρασιά                                              άϊντε δε φταίν τα παλικά – παλικάρια μ’ Σουλιμιώτισσα          Σουλιμιώτισσα με λένε κι αν σ’ αρέσει γύρεψέ με                      

Βρύσες Τριφυλίας

 Το φταίν’ μωρέ οι Σουλιμιώτισσες                                                           άϊντε που βάζουν το κρασί – το φτιασίδι μ’ Σουλιμιώτισσα          Σουλικιώτισσα κυρά μου, μου χεις κάψει την καρδιά μου

Το βα – μωρέ το βάζουν νιες το βάζουν γριές                                          άϊντε το βάζουν παντρεμέ – παντρεμένες Σουλιμιώτισσα        Σουλιμιώτισσα  Σουλτάνα θε να κοιμηθούμε αντάμα.

Το βα – μωρέ το βάζουν και οι παπαδιές                                                 
άϊντε κι’ αφήνουν τους παπά – τους παπάδες Σουλιμιώτισσα         Σουλιμιώτισσα κυρά μου μου ‘χεις κάψει την καρδιά μου.

              ΣΤΟΝ ΑΔΗ ΘΑ ΚΑΤΕΒΩ

                              (Συρτός)

Στον Άδη θα κατέβω και στον παράδεισο                                                     το χάρο ν’ ανταμώσω δυό λόγια να του πω.

Χάρε, για χάρισε μου, σαίτες κοφτερές                                                         να βγω να σαϊτέψω δύο – τρείς μελαχροινές                   

Η Παραλία της Καλαμάτας με φόντο τη Βέργα και το Καλάθι

 Τη μια την λέν’ Ελένη την άλλη Μαριγώ                                                  Την Τρίτη τη μικρούλα θα τη στεφανωθώ       

Που ‘χει στα χείλια βάμμα στο μάγουλο ελιά                                   κι’ απ’ έξω απ’ την αυλή της χρυσή πορτοκαλιά

Κάνει τα πορτοκάλια κι’ όλα μαραίνονται                                                 
κι’ αυτά τα παλικάρια δαιμονίζονται                                              

Χάρε για χάρισέ μου σαίτες  κοφτερές                                                       
να βγω να σαϊτέψω δύο – τρεις μελαχροινές

           ΕΝΑΣ ΝΙΟΣ ‘ΝΑ ΠΑΛΛΗΚΑΡΙ

                      (Της αγάπης και του έρωτα)

                   Ένας νιός γραμμένα μου μάτια

                   ένας νιός ‘να παλληκάρι            (δις)

                   σαν τ’ αστρί σαν το φεγγάρι

                   ήτανε γραμμένα μου μάτια

                   ήτανε γραμμάτισμένος                                                  
                   στην αγάπη μπερδεμένα

Ανατολή του ήλιου από το Καλάθι της Βέργας

                         

                   το κατή – γραμμένα μου μάτια                                     
                   το κατήντησε για αγάπη             (δις)                             
                   πέντε χρόνια στο κρεβάτι

                   και οι γονιοί γραμμένα μου μάτια

                   ξήντα δυο γιατρούς εφέραν                                              
                   σύρτε φε – γραμμένα μου μάτια 

                                                        
                   σύρτε φέρτε την αγάπη               (δις)

                   λέει ο νιός απ’ το κρεβάτι                                         
                   πάτησε γραμμένα μου μάτια

Ηλιοβασίλεμα στο Μεσσηνιακό από τη Βέργα

               
                  πάτησε για αγάπη στη σκάλα  (δις)                                                                    κι’ αναστήθηκε μια στάλα                                          

                   πάτησε γραμμένα μου μάτια

                                                                                 

                   πάτησε για αγάπη στην πόρτα     (δις)                    
                   κι’ αναστήθηκε όπως πρώτα

                                                                

        ΜΑΝΑ Μ’ ΣΓΟΥΡΟΣ ΒΑΣΙΛΙΚΟΣ

                                (της αγάπης)

       Μάνα  καλέ μανά μάνα μ’ σγουρός βασιλικός

       μάνα σγουρός βασιλικός πλατύφυλλος και δροσερός               

       

Ηλιοβασίλεμα, πίσω από τις φραγκοσυκιές

μάνα καλέ μάνα μάνα μου ποιος τον πότιζε

μάνα μου ποιος τον πότιζε και τον εκορφολόγιζε

κι’ εκά καλέ κι’ εκά κι εκάμε κλώνους και κλωνιά

 έκαμε κλώνους και κλωνιά και σκέπασε τη γειτονιά 
κι εσκέ καλέ μάνα μ’ και σκέπασε και μένανε

κι εσκέπασε και μένανε που μ’ έχει
                                                                  μάνα μ’ ένανε.

         ΘΥΜΑΣΑΙ ΠΟΥ ΣΕ ΦΊΛΗΣΑ

                            (Της αγάπης)            

      γαλάζια καλέ γαλάζια που’ ναι η θάλασσα (δις)

      μελαχρινό το κύμα, σ’ αγαπώ δεν είναι κρίμα

      θυμάσαι καλέ θυμάσαι που σε φίλησα

      μες’ τ’ αμπέλι στη σταφίδα, σ’ αγαπώ δεν είναι κρίμα

     και βάλα καλέ και βάλαμε και μάρτυρα

     μια βεργούλα από το κλίμα σ’ αγαπώ δεν είναι κρίμα

    κι’ έχασα καλέ κι’ έχασα το ρολόι μου

    με ολόχρυση καδένα σ’ αγαπώ δεν είναι ψέμα

    κι’ αν το βρει καλέ κι αν το βρει νιος να το χαρεί

    γιεμ’ και γέρος να το δώσει γιατί θα το μετανιώσει

    κι’ αν το βρει η αγάπη μου ας το βάλει στο λαιμό της

    να περνάει τον καιρό της.

       ΤΟΥ   ΑΡΡΑΒΩΝΑ 

     Ας παν να ιδούν τα μάτια μου                                                                     
     πως τα περνά η αγάπη μου                                              

     Μην ήβρε αλλού κι αγάπησες                                              
     και μένα με παράτησε

    Ποιος το ίπε δεντρουλάκι μου                                                
    δε σ’ αγαπώ πουλί πουλάκι μου

    Αν τόι’ πε ο ήλιος να μη βγει

    Τ’ άστρι να μην ξημερωθεί  

                                                 
    κι’ αν το ‘πε το ρηγόπουλο                                                             
    της Πάτρας τα’ αρχοντόπουλο

    Χήρα να ιδώ τη μάνα του                                                    
    στα μαύρα τη κουνιάδα του

                                                     
    την αδερφή του βρε καλογριά                

    στων καλογέρων βρε τα κελιά

           ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ Η ΜΑΝΑ

                            (Συρτός)

       Του Γιώργου η μα – γειά σου Γιώργο μου

       Του Γιώργου η μάνα έλεγε                         (δις)

       Του Γιώργου καλέ η μάνα λέει

        Γιώργο μ’ για δε – γειά σου Γιώργο μου

        Γιώργο μου για δεν παντρεύεσαι               (δις)

        Να πα – καλέ να πάρεις μια γυναίκα                                                 

                                                                                              
        Να μη ζητά – γειά σου Γιώργο μου

        Να μη ζητήσεις χρήματα                            (δις)                       
        αμπέλια καλέ και χωράφια                                                      

                                                                                             
        Παρά να είν’ γειά σου Γιώργο μου                                         
        παρά να είναι έμορφη                                 (δις)                
        να χει καλέ – να’ χει και μαύρα μάτια                              

                                                                                                      
        Να ξέρει ρο -  γειά σου Γιώργο μου                           
        να ξέρει ρόκα κι’ αργαλειό                         (δις)                 
        να ξε – καλέ να ξέρει να κεντάει

        Το κέντημα γειά σου Γιώργο μου

        Το κέντημα είναι γλέντημα

        Κι΄ η ρόκα είναι σεργιάνι

        Κι’ αυτός ο  έ – γειά σου Γιώργο μου

        Κι’ αυτός ο έρμος αργαλιός

        Είναι σκλαβιά μεγάλη

                                    Ο ΛΥΓΚΟΣ

Ένας μοίραρχος ανθυπομοίραρχος κι’ ένας συνταγματάρχης                     όλο ρώταγε καπετάνιε μ’ όλο ρω – ρε ρώταγε

                                                                                                                    Όλο ρώταγε και ξαναρώταγε πουλάκια μ’ κι’ αηδονάκια μ’                    μην τον είδατε καπετάνιε μ’ μην τον ει – τον είδατε

                                                                                                                    Μην τον είδατε τον απαντήσατε αυτόν τον γέρο Λύγκο                             τον αρχιληστή καπετάνιε μ’ τον αρχι – αρχιληστή.              

                                                                                                                   Εψές τον είδαμε τον απαντήσαμε σ’ ενός βλάχου τη στάνη                       και ‘τρωε και πινε καπετάνιε μ’ και ‘τρωε και βρε και πινε

                                           

Και τρωε και πινε και ξανα έπινε αρνιά και γουρνοπούλες                         τον κερνάγανε καπετάνιε μ’ τον κερνά - κερνάγανε

Τον κερνάγανε τον τραγουδάγανε πέντε – έξι βλαχοπούλες                         κι’  η μικρότερη καπετάνιε μ’ και η μικρό - μικρότερη

Και η μικρότερη η ομορφότερη κρυφά τον κουβεντιάζει                               δεν παντρεύεσαι καπετάνιε μ’ δεν παντρε – παντρεύεσαι               

 Δεν παντρεύεσαι δεν προξενεύεσαι να πάρεις βλαχοπούλα                       σαν και μένανε καπετάνιε μ’ σα και με – και μένανε.